ปราบก๊กเจ้านครศรีธรรมราช

                           แล้วเจ้าพระยาจักรีและพระยาพิชัยราชา  ได้เคลื่อนกำลังออกติดตามล่าตัวเจ้าเมืองนครศรีธรรมราชที่หนีลงไปทางเมืองสงขลาและเลยไปเมืองปัตตานี แม่ทัพทั้งสองเคลื่อนกำลังไปถึงเมืองเทพฯ  จึงมีหนังสือแจ้งไปยังเจ้าเมืองปัตตานี  ครั้งนั้นเมืองปัตตานียังเป็นเมืองเล็ก ๆ เกรงอำนาจฝ่ายไทย  จึงจัดการจับตัวเจ้านครศรีธรรมราชส่งมาให้โดยเร็วแล้วจึงส่งตัวเข้าถวายเพื่อพิจารณา  บรรดาเสนาบดีแม่ทัพนายกองทั้งหลายเห็นควรประหารชีวิต  แต่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงลดหย่อนผ่อนโทษลงมาเพียงให้จำขังไปจนกว่าจะถึงกรุงธนบุรีเสียก่อน  ซึ่งภายหลังเจ้านครศรีธรรมราชก็ได้รับพระราชทานนิรโทษด้วยดี

                           เมื่อได้เมืองนครศรีธรรมราชแล้ว ได้มีพระบรมราชโองการ ตั้งเจ้านราสุริยวงศ์ พระเจ้าหลานเธอให้ครองเมืองนครศรีธรรมราชต่อไป

                           เมืองปราบก๊กเจ้านครศรีธรรมราชได้ในปี พ.ศ. ๒๓๑๒  แล้วก็ทรงมีพระราชดำริที่จะปราบก๊กเจ้าพระฝาง  เพื่อรวบรวมหัวเมืองฝ่ายเหนือให้เป็นหนึ่งอันเดียวกันต่อไป

                           เจ้าพระฝาง  เดิมชื่อ “เรือน” เป็นชาวเมืองเหนือ  ได้ลงมาศึกษาเล่าเรียนอยู่ในกรุงศรีอยุธยาได้เป็นที่พระพากุลเถร  ตำแหน่งพระราชาคณะฝ่ายวิปัสสนาธุระอยู่ ณ วัดศรีอโยธยา  ต่อมาพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ทรงตั้งให้เป็นตำแหน่งสังฆราชขึ้นไปเป็นเจ้าคณะสงฆ์สวางคบุรี  อยู่ ณ วัดพระฝางสวางคบุรี  ครั้นกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่าในปี พ.ศ. ๒๓๑๐  หัวเมืองทั้งปวงไม่มีราชาธิบดี  ผู้ที่มีอำนาจในเขตต่าง ๆ ได้พากันตั้งตนขึ้นเป็นเจ้า  มีถึง ๖ ก๊ก

                           พระสังฆราชเรือนเป็นผู้ที่ชาวเมืองเชื่อถือว่ามีวิชาอาคมเชี่ยวชาญ  เก่งในทางเครื่องรางของขลังจึงตั้งตัวเป็นเจ้าทั้งที่ตัวเองยังเป็นพระโดยเปลี่ยนสีเครื่องนุ่งห่มจากสีเหลืองเป็นสีแดง  คนทั้งหลายเรียกว่า “เจ้าพระฝาง”  ครอบครองอาณาเขตเป็นอิสระก๊กหนึ่ง  ตั้งแต่เมืองเวียงจันทร์  หลวงพระบาง น่าน แพร่ พิชัย  ซึ่งใต้ลงไปเป็นก๊กใหญ่ก๊กหนึ่ง  คือ ก๊กเจ้าพระยาพิษณุโลก  เป็นก๊กที่เข้มแข็งมาก  เพราะตัวเจ้าพระยาพิษณุโลกก็เคยเป็นนักรบมาก่อน  เจ้าพระยาพิษณุโลกเดิมชื่อ “เรือง”  เมื่อทราบว่าพระยาตากตีกรุงศรีอยุธยาได้  และก๊กของตนเองก็เคยได้ชัยชนะพระยาตาก  ทำให้เจ้าพระยาพิษณุโลกคิดตั้งตนเป็นกษัตริย์  ทำพิธีราชาภิเษกตั้งตนเองขึ้นเป็นกษัตริย์  ใช้พระราชโองการเหมือนอย่างสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินซึ่งครองกรุงศรีอยุธยามาแต่ก่อน  พอราชาภิเษกได้ ๗ วันก็เกิดอาเพท คือ ตัวเจ้าพระยาพิษณุโลกเองเกิดเป็นโรคฝีขึ้นในลำคอแล้วเกิดพิราลัย  ในเวลาต่อมาไม่นานนัก

                           พระอินทร์อากร  ผู้เป็นน้องจึงครอบครองเป็นหัวหน้าก๊กพิษณุโลกต่อมา  มีเขตปกครองตั้งแต่ใต้เมืองพิชัยจนถึงเมืองนครสวรรค์  พระอินทร์อากรอ่อนแอไม่เก่งในทางการรบ  ไม่คิดตั้งตนเป็นกษัตริย์เหมือนพี่ชายเกรงจะเกิดอาเพทขึ้นกับตน  ก๊กพิษณุโลกจึงอ่อนแอลง  เพราะพวกไพร่บ้านพลเรือนไม่นับถือ  เมื่อพระเจ้าฝางทราบเช่นนั้นจึงกรีฑาทัพเข้าตีเมืองพิษณุโลก  ต้องล้อมเมืองอยู่ ๒ เดือน  ชาวเมืองก็เกิดขัดสนเสบียงอาหารอดอยากขึ้น  ชาวเมืองจึงเป็นไส้ศึก  เปิดประตูรับกองทัพของเจ้าพระฝาง  เจ้าพระฝางจึงยึดเมืองพิษณุโลก  จับพระอินทร์อากรได้ก็ให้ประหารชีวิตเลย  แล้วให้เก็บรวบรวมทรัพย์สินอาวุธยุทธภัณฑ์  และกวาดต้อนผู้คนจากพิษณุโลกกลับไปเมืองสวางคบุรี  ส่วนพวกราษฎรชาวเมืองพิษณุโลกและเมืองพิจิตรที่หนีได้ก็พากันอพยพมาสมทบกับพระเจ้าตากสินมหาราช  อาณาเขตของก๊กพระฝางจึงขยายมาถึงนครสวรรค์  ต่อมาเจ้าพระฝางได้ยกกองทัพลงมาตีชัยนาทและอุทัยธานีได้อีก  ซึ่งเมืองอุทัยธานีและชัยนาทนี้  เดิมเป็นเขตแดนของพระเจ้าตากสินมหาราช

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21